Stary Stary
482
BLOG

Semantyka

Stary Stary Polityka Obserwuj notkę 26

Powstał słownik PiS-owsko polski. Wyjaśnia zarówno treść jak i pochodzenie nowych sformułowań, a także stojące za nimi autorytety. Istotę nowomowy badał jeszcze w czasie PRL-u Michał Głowiński, który podkreśla jej rytualizm, arbitralny i magiczny aspekt, nade wszystko jednak wartościowanie prezentowanych treści. Rzecz nie ma wielkiego związku zarówno z utartym znaczeniem wykorzystywanych zwrotów, jak i regułami wiązania ich w zdania. Sens jest przez wtajemniczonych odbierany na podstawie ogólnej atmosfery, w jakiej padają hasła.

Takie więc słowa jak na przykład “panświnizm” – wielce zabawny neologizm, czy poczciwe “interesy”, które zawsze są podejrzane i mają je wyłącznie przeciwnicy “dobrej zmiany” znajdują zrozumienie nawet wśród ludzi, którzy się nigdy nie zajmowali zawiłościami ojczystego języka. Chyba, że roztrząsaniem pochodzenia słowa “piwo”, znakomicie przedstawionym w popularnym serialu “Ranczo” – “na gorąc zimne piwo najlepsze”.

Nowomowa tworzy swoisty kod wtajemniczonych. W związku z tym łatwo się staje znamieniem nobilitacji jej admiratorów. Nie wymaga przy tym żadnych przygotowań, wystarczy tylko słuchać wypowiedzi lub w najgorszym przypadku samodzielnie je odczytywać w prasie głoszącej “prawdę” – “jeśli nie ma prawdy, to nie ma też uczciwej polityki, obywateli, jest tylko manipulacja. I my się na tę sytuację, która jest tutaj dzisiaj, nie zgadzamy” [J. Kaczyński. Za Oko.press]. Jak nowomowa dalece zaśmieca język, można się przekonać obserwując popularność rusycyzmu “na dzień dzisiejszy”. Znamionował uczestników “pociągów przyjaźni” – swoistej elity politycznej i materialnej czasów PRL-u.

Trudno się obronić przed nowomową. Profesor Głowiński pisze, że “Zasadniczą reakcją obronną stała się jednak literatura groteskowa, która w ostatnich dziesięcioleciach stanowi tak doniosłe zjawisko w kulturze polskiej. Jednym z zasadniczych składników współczesnej polskiej groteski jest parodia nowomowy.”Mamy znakomity przykład tego rodzaju reakcji obronnej w Internecie.

Smakujmy jej swoistą urodę, póki pisomowa święci triumfy. Przecież jej stosowanie najlepiej dowodzi tego, że twórcy nowego języka mają świadomość szkodliwości promowanego przez nią populizmu.

Stary
O mnie Stary

Nie chce mi się zmyślać, nic więc nie napiszę, bo w rzeczywistości jestem antypatycznym typem.

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Polityka