“Naród, który nie umie istnieć bez cierpienia musi sam sobie je zadawać. Stąd płyną sadystyczne, szokujące fantazje o zmuszaniu kobiet do rodzenia półmartwych dzieci, stąd rycie w grobach ofiar katastrofy lotniczej, zamach na zabytki przyrody a nawet – proszę się nie zdziwić – uparte kultywowanie energetyki węglowej, zasnuwającej miasta dymem i grożącej nadchodzącą zapaścią cywilizacyjną.” [Maria Janion].
List, odczytany na rozpoczęciu Kongresu Kultury 2016 nie napawa optymizmem. Powstaje pytanie jakiej części Polaków dotyczy konieczność zadawania sobie cierpień? Oko.press zlecił badania reakcji Polaków na “dobrą zmianę”. Na początku więc trzeba stwierdzić, że 34% z nas by głosowało na PiS.
W ogóle zaś więcej niż połowa narodu reaguje na politykę rozczarowaniem, ćwierć rozbawieniem, piąta część przygnębieniem. Więcej jak czwarta część wyborców PiS-u jest rozczarowanych postępowaniem ich faworytalnej partii, 17 procent jest rozbawiona, 15 procent przejętych lękiem, 13% przygnębionych, 29 odczuwa optymizm, a po 24 jest przejętych dumą i zadowoleniem.
W sumie jedna piąta zwolenników formacji współczesnego mesjanizmu – o którym pisze profesor Janion w rzeczonym liście – kontestuje poczynania wybranej przez siebie partii. Pozostaje więc 27% konsekwentnych mesjanistów. To mniej więcej odpowiada odsetkowi elektoratu PiS, który się określa mianem żelaznego.
W ogóle zaś autoagresja jest powodowana także organicznym poczuciem winy, trapiącym ludzi niezadowolonych z poziomu akceptacji, jaką by się chcieli cieszyć. Ten spójny obraz, powstający po lekturze listu Marii Janion uzupełniają reakcje na śmierć Andrzeja Wajdy. Zmarł jeden z najwybitniejszych twórców filmowych współczesności, Polak. Nasi zaś “mesjaniści” znajdują w tym raczej okazję do wyrażania nienawiści niż żalu. Duma z osiągnięć Polaka stoi w zasadniczej sprzeczności z cierpieniem, które muszą sobie zadawać, aby zaistnieć.
Uczyniliśmy swoimi reprezentantami polityków, którzy starają się nam wmówić, że wszyscy wokół mają nas za nic. Nie możemy więc teraz reagować rozczarowaniem na ciosy, których przysparza nam ich “dobra zmiana”. Każdy stoi tam, gdzie się ustawił. “Sam tego chciałeś Grzegorzu Dyndało” [Molier].
